Cemiyet ve İslam’da Kardeşlik

İslam dini, bireyin manevî gelişimini esas aldığı kadar, toplumsal düzeni ve insanlar arası ilişkileri de büyük bir titizlikle ele alır. İnsanoğlunun ilk ataları olan Hz. Âdem ve Hz. Havva’dan itibaren insanlık tarihi, bir aile yapısı içinde başlamış ve bu temel yapı, zamanla cemiyetlere dönüşmüştür. Yüce Allah, insanlığın doğru bir düzen içerisinde yaşaması için peygamberler göndermiş, bu peygamberler aracılığıyla hem bireysel hem de toplumsal hayata dair ilkeleri bildirmiştir. Bu ilkeler arasında kardeşlik duygusu, İslam toplumlarının en temel yapı taşlarından biri olarak karşımıza çıkmaktadır.

Kur’an-ı Kerim’in birçok ayetinde ve Peygamber Efendimiz’in (s.a.v) hadislerinde, iman edenlerin birbirlerine karşı nasıl davranmaları gerektiği açıkça ortaya konmuştur. Allah Teâlâ, insanların dünya hayatında barış, huzur ve adalet içinde yaşamalarını arzu etmiş ve bunun için rehberlik edecek ilkeleri vahiy yoluyla insanlığa sunmuştur.

Toplumlar arasında birlik, beraberlik ve huzurun sağlanabilmesi için ilk olarak bireyin kendini eğitmesi, Rabbini tanıması ve ardından insani değerlerle donanması gerekmektedir. Bu doğrultuda gönderilen peygamberlerin görevleri, yalnızca ilahi emir ve yasakları tebliğ etmekle sınırlı kalmamış; aynı zamanda kardeşlik, adalet, merhamet, saygı ve sevgi gibi değerlerin yaşatılmasını sağlamak olmuştur. Kur’an-ı Kerim’de geçen “Hep birlikte Allah’ın ipine sımsıkı sarılın, ayrılığa düşmeyin” (Âl-i İmrân, 103) ayeti, toplumsal birlik ve kardeşlik ilkesini açıkça ortaya koymaktadır.

Kardeşlik, İslam’da sadece kan bağına dayalı bir ilişki değil; iman bağına dayanan güçlü bir birlikteliktir. Bu bağ, müminlerin birbirlerine karşı sorumluluklarını da beraberinde getirir. Nitekim Peygamber Efendimiz (s.a.v), Veda Hutbesi’nde bu kardeşlik bilincini ümmetine şu sözlerle emanet etmiştir: “Ey müminler! Kardeş olun!”

Bu bağlamda, sahabe-i kiramdan Hz. Ebû Bekir (r.a) ile Hz. Ömer (r.a) arasında yaşanan bir tartışma dikkat çekicidir. Dini bir konuda fikir ayrılığına düşen bu iki büyük şahsiyet, kendi iç muhasebelerini yaparak Resûlullah’a (s.a.v) başvurmuşlar ve meseleyi onun önderliğinde çözmüşlerdir. Bu olay, İslam kardeşliğinin bir gereği olarak araya kırgınlık girmeden, meselelerin iman ve adalet çerçevesinde nasıl çözüme kavuşturulabileceğinin örneğini sunar.

Toplumsal yapının temelini oluşturan cemiyet bilinci, ancak kardeşlik ve dayanışma ile güç kazanır. İslam ümmeti, inanç temelinde birleştiği sürece güçlü ve dirayetli bir yapı sergileyebilir. Aksi takdirde, bölünmüşlük, nefret ve düşmanlık gibi unsurlar ümmeti zayıflatır ve toplumsal huzuru bozar.

Bugün Müslüman toplumların karşı karşıya olduğu birçok sosyal ve ahlaki sorun, kardeşlik ilkesinin göz ardı edilmesinden kaynaklanmaktadır. Bu sebeple, İslam’ın temel öğretilerinden biri olan kardeşlik anlayışını bireyler ve cemiyetler olarak yeniden inşa etmek, Müslümanların hem dünyevi hem de uhrevi saadeti için zorunludur. İman, sevgi doğurur; sevgi saygıyı getirir; saygı ise birlik ve beraberliği tesis eder. İslam, bu zincirin halkalarını sağlam kurmamızı isteyen bir din olarak, toplumu kardeşlik bağıyla örerek gerçek bir cemiyet haline getirmeyi hedefler.

Unutulmamalidirki,İslama hizmet adına kurulan cemiyetler,birbirlerine Allah için Dialog ve hizmetlerin muvaffakiyeti için sosyal birlik,dini kardeşlik içinde hareket etmek sorumluluğu taşimaktadir.
Allah Resulü as.
Iman etmeden cennete giremezsiniz,birbirini sevmedikçe de,iman etmiş olamazsınız sözleri üzerinde tefekkür,imanın ifadesi  olacaktır.

Söz,inanarak uygulanırsa,kıymet ifade eder,yoksa boş olur.
Allah ve Resulü nu seven müslüman,mutlaka uygulayandir.
Allah'ın selamı,rahmet ve bereketi,hayat ve haneniz üzerine olsun.

Mustafa Demir.